Gelijk hebben is iets anders dan gelijk krijgen. Datzelfde geldt voor recht hebben.
Het handhaven daarvan is complexer én duurder dan je zou willen. En vaak is het zelfs compleet onmogelijk. Het is misschien vreemd om te zeggen als octrooigemachtigde, maar als dit het geval is, adviseer ik zelfs om géén octrooi aan te vragen. Zo goed mogelijk geheim houden is wellicht een betere strategie.
Slimme producenten zijn altijd op zoek naar manieren om innovatie toe te passen. In het product of in de processen. Op een nieuw product is probleemloos octrooi aan te vragen. Maar als je aan het proces iets verbetert, is dat aan het eindproduct niet altijd af te zien. Je hebt bijvoorbeeld een manier bedacht om iets bij 60 graden te doen, waarvoor eerst 90 graden nodig was. Of je hebt een efficiëntere volgorde voor de processtappen bedacht, die bovendien goedkoper is.
Jouw ‘recept’
Dat soort zaken is te patenteren, maar een octrooi vereist ook dat je publiceert. En dat betekent feest bij je concurrent die graag meeleest. En hoe kun jij bewijzen dat die niet stiekem jouw ‘recept’ gebruikt?
Het antwoord is: als het eindproduct niet wezenlijk veranderd is, niet.
Investeerders vragen vaak om octrooien; die procesinnovatie is vaak de enige asset van een startup. Ook worden veel innovaties bedacht die de uitvinder niet zelf wil implementeren maar graag in licentie zou uitbaten. Dat gaat makkelijker als je octrooirecht hebt. Maar het punt blijft: een octrooi geeft alleen schijnveiligheid als je niet of alleen met veel geld en moeite kunt bewijzen dat de ander jouw slimmere productiemethode toepast.
Wat dan wel?
Wat doe je met een vinding die de milieubelasting flink omlaag brengt, een proceswijziging die tijdwinst oplevert of een productiemethode die veel goedkoper is? Er zijn verschillende andere opties dan je concurrent slimmer maken met jouw octrooi.
Je kunt bijvoorbeeld je kennis verkopen en daar afspraken over maken. Onze juridische afdeling kan je daar over adviseren. Als je de innovatie zelf wilt toepassen, richt dan je bedrijfsstructuur zo in dat medewerkers altijd maar een deel van de kennis hebben. Als ze van baan veranderen, nemen ze in ieder geval niet het hele geheim mee.
Recht halen
Zo adviseerde ik een bedrijf dat darm- en maagflora in kaart brengt en daarop een gepersonaliseerd voedingsadvies geeft. Een biochemicus analyseert ontlasting, een data-analist zet de data om in resultaten en een voedingsdeskundige bepaalt op basis daarvan welke voedingsmiddelen de darmflora- en fauna verbeteren. Die drie hoeven van elkaar niet te weten hoe ze dat doen. Kennis gefragmenteerd houden is één manier om die te beschermen. Want recht hebben is één ding, dat halen is een ander, en een heel kostbaar ding bovendien.
