Op het gebied van energietransitie en quantumtechnologie worden momenteel grote stappen gemaakt. Steeds meer bedrijven investeren in onderzoek en vindingen, steeds vaker ook samen met universiteiten. En dat zijn zeker niet alleen grote bedrijven. Arie Blokland en Teun van Berkel, octrooigemachtigde bij AOMB, zien dat de toekomst met name bepaald zal worden door disruptieve ontwikkelingen in zowel energietransitie als quantumtechnologie.
Quantumtechnologie staat aan de vooravond van een ware boost. Het Nationale Groeifonds heeft recent 615 miljoen euro toegekend aan de stichting Quantum Delta Nederland. Hiermee kan Nederland haar internationale leidende positie op het gebied van quantumtechnologie niet alleen borgen, maar ook verder uitbouwen. De investering omvat trainingen voor 2.000 onderzoekers en ingenieurs, verdere opschaling van honderd bestaande quantum-startups, de opzet van drie nieuwe quantum R&D-labs en uiteindelijk 30.000 hightech banen in Nederland en een impact op de economie van 5 tot 7 miljard euro.
Samenwerken
Volgens Teun van Berkel kan dit een disruptie gaan veroorzaken. De snelheid van processoren zal door de toepassing van quantumtechnologie met grote stappen toenemen waardoor een diversiteit aan vindingen en toepassingen op de markt zal komen. “Met name doordat universiteiten nu samen met het bedrijfsleven fundamenteel research doen op dit gebied neemt de kennis hand over hand toe. Vroeger deed een bedrijf zelf een uitvinding en octrooieerde dat; nu zie je een synergie en een versmelting van kennis van het bedrijfsleven met universiteiten, waardoor de impact van de uitvindingen veel groter gaat worden.”
Vliegende start
Er wordt dan ook meer en meer geoctrooieerd, merkt Van Berkel. “Ontwikkelingen gaan steeds sneller. Je wilt je idee nu al vastleggen. Dat is ook belangrijk. Ook al is je idee nog niet marktrijp, zoals met 6G voor mobiele netwerken. Octrooien worden nu al aangevraagd terwijl de marktintroductie nog jaren op zich kan laten wachten. Zo’n investering nu geeft je straks een flinke voorsprong. Ook wij investeren heel veel in technische kennis van deze ontwikkelingen, waardoor we klanten op de juiste manier kunnen helpen met hun octrooiaanvragen.”
Denkprocessen veranderen
De ontwikkelingen in de quantumtechnologie komen terug in de energietransitie die Nederland momenteel doormaakt. Arie Blokland: “Er komen steeds meer datacenters die heel veel energie nodig hebben. Op de klassieke manier energie opwekken is niet meer zinvol, zeker niet gezien de maatschappelijke discussies over CO2. Ook hier zie je de quantumtechnologie terugkomen die ervoor kan zorgen dat je op een veel efficiëntere manier energie kunt opwekken. Je ziet ook dat denkprocessen veranderen. Second life wordt nu een essentieel onderdeel van het beslisproces bij het ontwerp van bijvoorbeeld rotorbladen van windmolens. Kun je daar bijvoorbeeld kunststoffen voor toepassen die hergebruikt kunnen worden? En ook hier wordt steeds meer maatschappij- en milieukritisch nagedacht. Kun je met nieuwe coatings de buitenkant van schepen zodanig veranderen dat ze minder weerstand in het water hebben doordat er geen mosselen meer aangroeien? Kun je het kraken van olie anders vormgeven zodat je minder milieu-impact krijgt? Enzovoorts. De ideeën zijn talrijk, de kansen legio. En dat betekent dat er ook andere spelers in de markt komen. Dit soort disruptieve oplossingen worden eerder opgepakt door kleinere ondernemingen dan de grote corporates.”
Elektrificering
In de vliegtuigindustrie wordt hard gewerkt aan elektrificering. Ook daarvoor heb je disruptieve technologieën nodig, zegt Blokland: “superlichte batterijen die heel veel capaciteit hebben. Daar wordt nu al onderzoek naar gedaan. Of neem de klassieke hoogovenindustrie: Tata Steel is momenteel bezig te onderzoeken hoe ze de energievoorziening kunnen elektrificeren. Ook zij sorteren voor op de toekomst. Ik denk overigens dat kernenergie een mogelijke oplossing is, want dan heb je altijd energie, ongeacht wind of zon.”
Biobased
Op het gebied van biobased grondstoffen zie je eveneens diverse ontwikkelingen, gaat Blokland verder. “Grote bedrijven moeten nu al een milieuparagraaf opnemen in het jaarverslag om aan te tonen dat ook zij voorsorteren op de toekomst. Dat zien wij terug in toename van octrooiaanvragen die gedaan worden.” Er zijn drie grote machtsblokken in de wereld: de VS, Azië en Europa, wijst Blokland. “Het is zaak dat je niet achterblijft in deze mondiale krachtmeting. Nederland neemt daarbij in Europa een bijzondere plaats in. Ons land is koploper op het gebied van innovaties, we moeten eraan werken dat we die positie ook kunnen handhaven. Voorsorteren op de toekomst is essentieel.”
Heb je naar aanleiding van dit artikel nog vragen: neem dan vrijblijvend contact op met één van onze consultants.
Tekst auteur: Frank Thooft
