nl

Zoeken Menu

    © 2024 AOMB. Alle rechten voorbehouden.

    Terug naar overzicht

    Teksten en auteursrecht

    Wie kijkt er niet naar het satirische TV programma van Arjen Lubach zondagavond op de VPRO? Zeker in tijden van Corona is humor altijd een mooie uitlaatklep en hoe leuk is het dan niet om personen of situaties lekker op de korrel te nemen?

    Eind maart had Arjen Lubach het Nederlandse bedrijf Rumag te pakken. Hij beschuldigde Rumag van het jatten van teksten hetwelk geen windeieren legde omdat het online shoppen van T-shirts met “kekke” teksten in deze tijden blijkbaar een geliefde bezigheid is.

    Was Rumag eigenlijk illegaal bezig? Met andere woorden: Mag je teksten van een ander overnemen op een T-shirt of een mok printen en verkopen met een winstoogmerk? Zoals in heel veel gevallen luidt het antwoord op deze vraag: Dat ligt eraan. Het is namelijk afhankelijk van de tekst.

    Teksten kunnen beschermd worden krachtens het auteursrecht. Dan moeten ze voldoen aan twee vereisten: Ze moeten oorspronkelijk zijn en ze moeten een persoonlijke stempel van de maker dragen. Een tekst is oorspronkelijk als het niet is “ontleend” aan het werk van een ander. De persoonlijke stempel, het tweede criterium, betekent dat er sprake moet zijn van enige mate van originaliteit van de tekstschrijver. Die originaliteit is een subjectief criterium. In de rechtspraak wordt de drempel daarvoor niet erg hoog gelegd maar het moge duidelijk zijn dat hele korte zinnen, meer mededelingen, niet auteursrechtelijk worden beschermd. Wij denken dan aan teksten als: “Ik wil naar huis” of “ ik verveel me” etc.

    Speurend op de website van het betreffende bedrijf Rumag zagen wij de tekst:

    WAAROM.IS.M’N.BUIK.NIET.ZO.PLAT.ALS.M’N ACCENT
    ALTIJD.WAT

    Ons insziens zal bovenstaande tekst wel voor auteursrechtelijke bescherming in aanmerking komen.

    Als er sprake is van auteursrecht is het ongeoorloofd om deze tekst te gebruiken zonder toestemming van de maker. Het geldt niet alleen voor de identieke zin maar ook voor kleine wijzigingen daarin. Het niet of wel plaatsen van punten is zeker een kleine wijziging en blijft auteursrechtelijke inbreuk.

    Daarnaast kan het onder omstandigheden mogelijk zijn dat er een merkrecht rust op een tekst. Merken zijn onderscheidingstekens van producten of diensten en dat is van belang om in het oog te houden bij de beoordeling van een tekst als merk . De wijze waarop Rumag teksten aanbiedt op allerlei dragers is ons inziens geen gebruik als merk. Men zal hier geen merkfunctie zien.

    Bovendien is het voor een geldig merkrecht in principe nodig dat er een merkregistratie is. Een merkregistratie verricht je voor de Benelux bij de Benelux Merkenautoriteiten en die stellen voor acceptatie van een teken als merk de eis dat de tekst voldoende onderscheidend is en niet puur beschrijvend. Hier wordt best een hoge drempel gehanteerd. De bekende slagzin van Bavaria ZO. NU EERST …. is bijvoorbeeld als merk in het Benelux merkenregister geschreven maar in eerste instantie - in 1998 - ingediend in combinatie met het corporate brand BAVARIA, ZO. NU EERST EEN BAVARIA.

    Het is niet ondenkbaar dat men het eerst in die combinatie heeft aangeboden om het geheel als merk geregistreerd te krijgen, immers met het corporate brand BAVARIA erin is het zeker onderscheidend, om later, nadat de tekst ZO. NU EERST .… was ingeburgerd als merk - en iedereen direct die tekst met de bierbrouwer Bavaria associeerde - de slagzin ook als merk aan te vragen zonder BAVARIA.

    Onze conclusie? Houd ook bij het opdoen van inspiratie voldoende gepaste afstand. Dat voorkomt problemen.


    Wenst u meer informatie over merken en modellen? Neem dan een hier kijkje!

    Blijf op de hoogte

    Schrijf u in voor onze nieuwsbrief